Theo đánh giá của ngành nông nghiệp Sóc Trăng, tình hình dịch bệnh cuối tháng 10 tiếp tục diễn biến phức tạp; nhất là là bệnh đốm trắng và vi bào tử trùng vẫn chiếm tỷ lệ cao. Nguyên nhân do ảnh hưởng của các đợt áp thấp nhiệt đới và bão liên tiếp ảnh hưởng đến nước ta, gây ra mưa kéo dài, nhiệt độ môi trường biến động và giảm thấp, tạo điều kiện cho dịch bệnh phát triển. Đặc biệt, tại một số vùng nuôi có ao nuôi bị thiệt hại do bệnh đốm trắng cao như xã Hòa Đông (thị xã Vĩnh Châu), xã Ngọc Tố (huyện Mỹ Xuyên); nhất là vùng nuôi Lịch Hội Thượng (huyện Trần Đề) có tỷ lệ nhiễm vi bào tử trùng khá cao (có 11/13 mẫu dương tính với bệnh).
Ao tôm nuôi bị “treo” ở xã Hòa Tú 1 (huyện Mỹ Xuyên) trong niên vụ 2020. Ảnh Chanh Đa
Theo khung lịch mùa vụ thả nuôi tôm nước lợ được ngành chức năng tỉnh Sóc Trăng khuyến cáo, thì với tôm thẻ chân trắng thả nuôi từ ngày 20/1-30/9/2020; tôm sú từ ngày 1/4-30/8/2020. Còn tại các địa phương thực hiện luân canh mô hình tôm-lúa, việc bố trí lịch thả nuôi tôm và thu hoạch sẽ kết thúc trước tháng 9-2020 để chuẩn bị cho vụ lúa.
Hiện nay, đã kết thúc mùa vụ thả nuôi theo khuyến cáo của ngành nông nghiệp, điều kiện thời tiết cuối năm thường bất lợi do ảnh hưởng của bão và áp thấp nhiệt đới. Do đó, khuyến cáo các hộ nuôi có công trình ao không đảm bảo điều kiện kỹ thuật, khó quản lý các yếu tố môi trường ao, các vùng đang có dịch bệnh nhiều nên ngưng thả giống.
Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Sóc Trăng khuyến cáo, đối với các hộ nuôi đang có tôm trên đồng, cần lưu ý quản lý môi trường ao nuôi để hạn chế thiệt hại do biến động môi trường. Hiện nay, ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới và bão liên tiếp hình thành trên biển Đông ảnh hưởng trực tiếp đến nước ta, điều kiện thời tiết sẽ rất bất lợi, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh phát sinh. Các bệnh đốm trắng và hoại tử gan tuỵ sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp trong thời gian tới. Do đó, để hạn chế dịch bệnh lây lan, các hộ có diện tích tôm bị thiệt hại không được xả nước ra môi trường bên ngoài, nên xử lý ao nuôi bằng thuốc sát khuẩn theo hướng dẫn của ngành thú y; các hộ nuôi xung quanh khu vực có dịch bệnh không lấy nước trực tiếp vào ao nuôi; cấp nước vào ao lắng và diệt khuẩn, diệt giáp sát triệt để trước khi đưa vào ao nuôi.
Trong năm 2019, toàn tỉnh Sóc Trăng đã thả nuôi tôm nước lợ trên diện tích 57.500 ha; trong đó tôm thẻ chân trắng hơn 38.000 ha, tôm sú khoảng 19.000 ha; ước sản lượng đạt hơn 150.000 tấn. Năng suất bình quân cũng ở mức cao với tôm thẻ chân trắng đạt 4,4 tấn/ha; tôm sú 1,5 tấn/ha (thâm canh 4 tấn/ha, bán thâm canh 2,2 tấn/ha và quảng canh cải tiến 0,7 tấn/ha)...
Niên vụ tôm năm 2020, Sóc Trăng cũng đặt chỉ tiêu thả nuôi tôm nước lợ hơn 50.000 ha với sản lượng ước đạt 167.000 tấn. Để đạt mục tiêu này, ngành nông nghiệp tỉnh khuyến cáo người nuôi thả nuôi tôm theo đúng khung lịch mùa vụ; thực hiện các giải pháp cấp bách nhằm phòng chống thiệt hại trên tôm nuôi và chăm sóc tốt diện tích còn tôm trên đồng. Tuy nhiên, với những hộ nuôi nhỏ lẻ, ít vốn, thành công trong mỗi vụ nuôi là không hề dễ dàng. Bởi ngoài yếu tố bất lợi từ thời tiết, môi trường nuôi thì nguồn vốn và biện pháp kỹ thuật yếu sẽ khó đảm bảo cho các hộ nuôi nhỏ lẻ có được thành công. Một thực tế khác là nguồn nước trên các kênh rạch hiện nay không đảm bảo, nguồn lây nhiễm bệnh trên tôm vẫn không được xử lý triệt để. Hệ quả là ao nuôi nhỏ lẻ bỏ trống ngày càng nhiều, hộ nuôi ít vốn giờ rơi vào con đường “tiến thoái lưỡng nan”. Nuôi cầm chắc thất bại, không nuôi thì bỏ trống ao, đi tỉnh khác làm thuê kiếm tiền trang trải cuộc sống.
Bên trong trang trại nuôi tôm của Công ty cổ phần Thủy sản sạch Việt Nam được áp dụng theo quy trình công nghệ hiện đại đảm bảo chất lượng và phòng ngừa dịch bệnh. Ảnh Chanh Đa
Anh Trần Sà Rây ở xã Lai Hòa, thị xã Vĩnh Châu than thở, năm nay còn bao nhiêu vốn liếng cố gắng mà “đu” theo 2 ao tôm. Tuy nhiên, cả hai ao đều thất bại, lỗ hơn 40 triệu đồng. Giờ hết vốn, cũng không biết sẽ nuôi con gì trong những vụ tới.
Cùng tâm trạng trên thì anh Huỳnh Sơn Minh ở xã Thạnh Quới, huyện Mỹ Xuyên cho biết, năm nay bỏ gần 20 triệu để nuôi sú mà chưa được 2 tháng thì thất bại. Vốn liếng thì cạn, muốn cải tạo sang nuôi cua thì không có kinh nghiệm nên đành “treo ao”. Giờ nước chuyển sang ngọt nên cấy lúa.
Ông Mã Văn Hồng - Giám đốc Hợp tác xã Nông ngư Hòa Đê, xã Hòa Tú 1, huyện Mỹ Xuyên thông tin, đối với vụ nuôi tôm nước lợ năm 2020, do ảnh hưởng bất lợi của thời tiết nên rất khó nuôi, thiệt hại cũng tương đối nhiều, nên đa số các thành viên của hợp tác xã chỉ thả thăm dò một số ao. Thậm chí, bà con chọn “treo ao” hoặc thả nuôi cua để tăng thu nhập chứ vụ tôm năm nay không đạt được như kế hoạch đề ra.
Để có vụ tôm thắng lợi, ngành nông nghiệp tỉnh Sóc Trăng hằng năm đã quản lý nuôi tôm nước lợ bằng khung lịch mùa vụ và được các tổ chức cũng như người nuôi đánh giá cao; đưa ra khuyến cáo phù hợp với diễn biến thực tế từng địa phương. Người nuôi ở các địa phương trong tỉnh cũng tuân thủ theo khuyến cáo của ngành chức năng. Tuy nhiên, dịch bệnh luôn là yếu tố đe dọa đến sự thành công trong mỗi vụ nuôi. Cùng với đó là những yếu tố về môi trường, bất lợi của thời tiết, giá cả… Do vậy, nghề nuôi tôm nước lợ hiện nay ở Sóc Trăng vẫn còn nhiều rủi ro; trong đó, người nuôi ít vốn, yếu kỹ thuật luôn chịu tác động và ảnh hưởng lớn nhất trong mỗi vụ nuôi.
Chanh Đa